Skutki orzeczenia separacji

W konsekwencji orzeczenie separacji jest formalnym trwaniem małżeństwa, którego więź zostaje rozluźniona wskutek uchylenia obowiązku wspólnego pożycia. Orzeczenie separacji nie rozwiązuje małżeństwa, małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć nowego związku małżeńskiego.

Mimo orzeczenia separacji nadal trwa obowiązek małżonków udzielania sobie wzajemnej pomocy. Jest on jednak ograniczony wyłącznie do sytuacji, w której przemawiają za tym względy słuszności (art. 61 § 3 KRIO).

Różnice między separacją a rozwodem podkreślono też w uregulowaniu dotyczącym nazwiska osób, wobec których sąd orzekł separację. Małżonkom, którzy zmienili nazwisko zawierając związek małżeński nie umożliwiono po orzeczeniu separacji powrotu do nazwiska noszonego przed jego zawarciem.

W postępowaniu w sprawach o separację stosuje się przepisy prawa rozwodowego dotyczące:
•    orzekania o winie (art. 57 KRIO),
•    władzy rodzicielskiej,
•    alimentowania dzieci,
•    losów wspólnego mieszkania, podziału majątku (art. 58 KRIO),
•    obowiązku dostarczania środków utrzymania istniejącego między małżonkami po rozwodzie (art. 60 § 1 i 2) przy wskazaniu małżonków żyjących w separacji jako pierwszych w kolejności zobowiązanych względem siebie do świadczenia alimentów (art. 130 KRIO).
 
Orzeczenie separacji powoduje również m.in.:
•    powstanie miedzy małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej,
•    uchylenie domniemania, że dziecko urodzone przez żonę żyjącą w separacji jest dzieckiem męża,
•    odsunięcie żyjącego w chwili otwarcia spadku w separacji małżonka spadkodawcy od dziedziczenia ustawowego (art. 935 KC),
•    wpisanie wzmianki o separacji do aktu małżeństwa (art. 62 ust. 5 PrASC).