Władza rodzicielska nad małoletnimi dziećmi

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków obowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Według art. 58 § 1 KRIO sąd może powierzyć wykonywanie władzy jednemu z rodziców ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Władza rodzicielska może przysługiwać obojgu rodzicom na równi.

Obowiązkiem sądu jest tylko rozstrzygnięcie w kwestii władzy rodzicielskiej. Można jednak również domagać się ustalenia prawa do kontaktów z dzieckiem.

Możliwości rozstrzygnięcia

• Pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom.
• Powierzenie wykonywania władzy jednemu z rodziców ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień do osoby dziecka.
• Ograniczenie władzy rodzicielskiej mając przy tym uprawnienia sądu opiekuńczego, np. sąd może zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń, określić jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun, poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego, skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi, zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo placówce opiekuńczo-wychowawczej.
• Zawiesić wykonywanie władzy rodzicielskiej, w razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej.
• Pozbawić władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców, jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo, jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka.

W orzeczeniu kończącym sprawę o separację lub rozwód możliwe jest ustalenie kontaktów z dzieckiem. W praktyce można występować o ustalenie konkretnych godzin i dni spotkań, sposobu spędzania wakacji i poszczególnych świąt.