Finanse i podatki

Kiedy małżonkowie postanawiają się rozstać ma to nie tylko emocjonalne, ale również i finansowe skutki. Między innymi także w zakresie świadczeń rodzinnych i podatków. Przed i po rozwodzie zmienia się równocześnie wiele spraw. Tyczy się to przede wszystkim tematu świadczeń i ulg prorodzinnych, jak również rocznych rozliczeń finansowych ze skarbem państwa. W naszym poradniku znajdziecie najważniejsze informacje, dotyczące finansów i podatków po rozwodzie.

Rozwód a ulga prorodzinna

Czy po rozwodzie można odliczyć połowę ulgi na dziecko?

Tak, jest to możliwe, jeżeli oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską ulga prorodzinna przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych. Łączna kwota odliczeń nie może jednak przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka. Jeżeli takie proporcje nie zostały przez rodziców ustalone, zakłada się, że ulga przysługuje każdemu z nich w równych częściach.

Jak naliczana jest ulga prorodzinna w przypadku, gdy władzę rodzicielską po rozwodzie wykonują oboje rodzice, a jedno z rodziców płaci alimenty i utrzymuje kontakt z dzieckiem?

Kwota ulgi prorodzinnej naliczana jest za każdy miesiąc, w którym podatnik spełniał prawo do ulgi. Wymogiem jest wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zasady podziału miesięcznego odliczenia ulgi podatkowej na dni reguluje art. 27f ust. 3 ustawy PIT. Nie dotyczy jednak ona rodziców, osobno wychowujących dzieci np. na skutek orzeczenia rozwodu. Dzieje się tak wyłącznie, gdy w trakcie trwania miesiąca dzieckiem opiekuje się inna osoba, lub rodzina zastępcza. Wynika z tego, że liczba dni, podczas których jeden z rodziców faktycznie opiekował się dzieckiem nie wpływa na miesięczną kwotę odliczenia.

(Podstawa prawna: art. 27f ust. 1, ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 51, poz. 307).

Osoby samotnie wychowujące dziecko a rozliczenie podatkowe

Za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się m.in. osobę rozwiedzioną, rodzica lub opiekuna prawnego. Mają oni takie samo prawo do preferencyjnego rozliczenia rocznego jak małżonkowie. W przypadku osób rozwiedzionych, których rozwody zostały orzeczone pod koniec roku, sprawa jest bardziej skomplikowana. Nie można bowiem skorzystać z preferencyjnej formy rozliczania dochodów w sytuacji, gdy sprawa rozwodowa nie zakończyła się jeszcze prawomocnym orzeczeniem sądu. Dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu o rozwiązaniu małżeństwa można stwierdzić, że dana osoba jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Osoby samotnie wychowujące dzieci mają prawo do preferencyjnego rozliczenia rocznego, tak jak małżonkowie. Korzyścią z wyboru takiego rozwiązania jest możliwość zapłacenia podatku w podwójnej wysokości, ale obliczonego od połowy dochodu za dany rok podatkowy. W przeciwieństwie do rozliczenia małżeńskiego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko nie trzeba mieć przez pełny rok podatkowy. Wystarczy, że podatnik przez jeden dzień w roku spełnia warunki do skorzystania z preferencji.

Sprawowanie opieki

Dla uzyskania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko znaczenie będzie miało również orzeczenie sądu o przyznaniu władzy rodzicielskiej. Organy podatkowe oraz sądy administracyjne twierdzą, że dla skorzystania z preferencji należy nie tylko być osobą rozwiedzioną i posiadać władzę rodzicielską, lecz także faktycznie sprawować opiekę nad dzieckiem. Dlatego jako osoba samotnie wychowująca dzieci będzie mógł rozliczyć się ten rodzic, u którego dziecko przebywa, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad dzieckiem i troszczy się codziennie o zaspokojenie jego bieżących potrzeb.